روش های کاهش اضطراب امتحان

روش های کاهش اضطراب امتحان

اغلب دانش آموزان در ایام امتحانات چنان دچار اضطراب، تشویش، نگرانی و هیجانات ناخوشایند می شوند که برخی از آنان مبتلا به آشفتگی معده، سرگیجه، بی اشتهایی، بی خوابی، حالت تهوع، تپش قلب، ضعف و تنگی نفس می گردند. به طور کلی، اضطراب امتحان حاصل استرس های محیطی، فشارهای روانی منفی و ضعف خودپنداری دانش آموز درباره استعداد و توانایی یادگیری او است. با ویکی ناب همراه باشید تا با روش های کاهش اضطراب امتحان آشنا شوید، همچنین کنار ما باشید با نوازش کودکان، استرس را کم می‌کند، افسردگی در کودکان، اوتیسم و آیا تک فرزندی خوب است؟.

شیوع اضطراب امتحان

کودکان از ابتدای ورود به مدرسه و زمانی که کلاس اول را شروع می کنند، هیچ ترس و دلهره ای از امتحان و آزمون های کلاس ندارند و روز امتحان برای آنها هیچ تفاوتی با دیگر روزهای مدرسه ندارد. متاسفانه والدین، مربیان، آموزگاران، هم کلاسی ها و دیگر اطرافیان هستند که کودکان را نسبت به امتحان پریشان می کنند، تا حدی که در سال های بعدی تحصیلی دچار چنان اضطرابی می شوند که گاهی از درس و کلاس و مدرسه هم بیزار می گردند. داشتن کمی اضطراب در روزهای امتحان لازم و طبیعی است، زیرا موجب حرکت، نشاط، پویایی و انگیزه دانش آموز برای یادگیری و درس خواندن می شود.

اما اگر این اضطراب و نگرانی از حد عادی خود تجاوز کند، باعث ناتوانی و ضعف دانش آموز، فراموش کاری های زودگذر، خطاهای ادراکی، حواس پرتی، درگیری های ذهنی، عدم تمرکز، هیجان بیش از اندازه و به دنبال آن کاهش عملکرد تحصیلی او می شود. اضطراب امتحان معمولا بین سنین ۱۰، ۱۱ سالگی، یعنی زمانی که دانش آموزان در مقطع ابتدایی درس می خوانند، آغاز می شود و چنانچه درصدد مقابله و رویارویی با آن برنیایند، با بالا رفتن مقطع تحصیلی آنان، افزایش می یابد.

عوامل به وجود آورنده اضطراب امتحان

۱) عوامل فردی:

انتظار بیش از توان خود، ضعف اعتماد به نفس، کم بودن انگیزه موفقیت، تفکر منفی درباره توانایی ها و استعدادهای خود، احساس رقابت بیش از اندازه، عدم آمادگی و برنامه ریزی لازم برای امتحان و عدم تمرکز و درس خواندن.

۲) عوامل خانوادگی:

مثل سختگیری های بیش از اندازه، عدم حمایت و تشویق کودکان، داشتن الگوها و والدینی مضطرب و پرشی، تأثیر اختلافات و نابسامانی های خانوادگی در روزهای امتحان، ایجاد رقابت های غیرمنطقی بین فرزندان خانواده و تهدیدهای بی مورد والدین.

۳) عوامل مدرسه ای:

مثل انتظارات بالای آموزگاران، محیط امتحان، مقررات خشک و رسمی جلسات امتحان، نوع سوالات امتحانی، ایجاد رقابت های ناسالم بین دانش آموزان و توجیه نکردن دانش آموزان درباره نحوه امتحان گرفتن.

عوامل مؤثر در کاهش اضطراب امتحان

۱) مطالعه مؤثر:

دانش آموزان باید به گونه ای مطالعه کنند و درس بخوانند تا هر زمان که به آن مطلب احتیاج داشتند بتوانند به راحتی آن را به خاطر بیاورند.

۲) عوامل محیطی:

محیطی که دانش آموز در آنجا قصد مطالعه و آموختن درس ها را دارد، تاثیر زیادی بر روند و چگونگی یادگیری از می گذارد. محرک های اطراف فرزندانتان را با توجه به موقعیت، باید کنترل کرد که شامل صدا، محرک های گرمای اتاق، فضای اتاق، راحتی اتاق و وسایل موردنیاز است.

۳) اقدامات پیشگیرانه قبل از امتحان:

فقط یک قدم تا روز امتحان فاصله است. از مضطرب شدن او جلوگیری کنید اجازه ندهید نگرانی، او را به ترس و وحشت بیندازد و تاثیری منفی بر روند کار و فعالیت وی بگذارد. نگران بودن، هیچ کمکی به فرزندتان نمی کند.

۴) روز امتحان:

صبحانه مقوی و سبک برای فرزندتان فراهم کنید. روز امتحان آرامش فکری او را فراهم کنیم. او باید کمی زودتر از خانه خارج شود تا به مدرسه برسد و نگران دیر رسیدن به جلسه امتحان نشود. به او توصیه شود با همکلاسی که موجب تشویش و نگرانی او می شود روبه رو نگردد. اگر احساس می کند تا شروع امتحان دچار اضطراب خواهد شد، مجله یا روزنامه بخواند. جایی را برای نشستن انتخاب کند که محرکات کمتری داشته باشد. برای مثال: صندلی های ردیف جلویی با کناری (مرکز مشاوره ای دانشگاه ایلی نویز، ۲۰۰۳).

۵) هنگام امتحان دادن:

به فرزندتان توصیه کنید قبل از آنکه پاسخ دادن را آغاز کند، چند لحظه صبر کند و سپس شروع نماید. کلیه سوال ها را مرور کند. ابتدا برای نوشتن پاسخ ها نکات مهم را یادداشت کند. برای پرسش های چندگزینه ای تمام موارد را با دقت بخواند و مناسب ترین را علامت بزند. مدام از یک سوال به سوال دیگر نپرد. ساعتی همراه داشته باشد تا متوجه گذر وقت باشد. سعی کند استرس خود را کم کند. مثال: ورقه امتحان را برگرداند و چشم هایش را ببندد یا آهسته نفس بکشد و تا ده بشمارد. نقش را آهسته رها کند یا مدام جملات دلگرم کننده به خودش بگوید (داونز ۲۰۰۲).

۶) مقابله با هیجانات درونی و دست پاچه شدن:

به فرزندتان بگویید که اجازه ندهد ترس او را فرا گیرد. مصمم و جدی باشد. تفکرات مثبت را جایگزین تفکرات منفی کند. قدری آب بنوشد سوال بپرسد.

۷) دستیابی به هدف:

به فرزندتان اجازه دهید که هدف هایش را، خود انتخاب کند. بهتر است هدف هایی برای خودش در نظر بگیرد که خواست خود او باشد، زیرا موجب انگیزه، حرکت و پویایی او برای دستیابی به آنها می شود، این کار بخشی از زندگی او است. هدف هایش را بر روی یک تکه کاغذ بنویسد و آنها را در کشوی میزش قرار دهد. با خواندن هر روزه آنها، انگیزه او برای فعالیت بیشتر می شود. هدف های قابل دسترس، ولی نه خیلی راحت، انتخاب کند. هدف های خوب هدف هایی هستند که موجب تحول و تلاش او می شوند.